Zmiany w polskim przemyśle opakowań – jakie konsekwencje poniosą polscy przedsiębiorcy?

Sektor opakowań plastikowych w Polsce stoi na progu rewolucji. Pędzące zmiany, napędzane przez regulacje ekologiczne, rosnące koszty operacyjne i ewoluujące preferencje konsumentów, kreują zupełnie nowy krajobraz dla branży. Jak te dynamiczne zmiany kształtują przyszłość sektora, który od lat był synonimem innowacyjności? Odpowiedź na to pytanie próbuje znaleźć Bibby Financial Services wspólnie z ekspertem Małgorzatą Gresztą, pionierką Polskiego Paktu Plastikowego. Plastik stał się "chłopcem do bicia", obciążony mnóstwem negatywnych informacji i mitów. Ale co tak naprawdę stoi za tym materiałem? Branża opakowań staje przed kluczowym pytaniem: czy adaptacja do nowych realiów okaże się dla firm ciężarem, czy raczej szansą na zdefiniowanie nowych ścieżek innowacji i umocnienie swojej pozycji na rynku.

Polska – czołowy producent opakowań plastikowych w UE

Polska, jako jeden z czołowych producentów opakowań plastikowych w Unii Europejskiej, w 2021 roku wygenerowała wartość rynku na poziomie 26,7 mld złotych, przy czym działalność około 500 firm skupiała się na produkcji. Dominującym segmentem, z ponad 62% udziałem, były opakowania elastyczne, takie jak folie i worki, podczas gdy opakowania sztywne, na przykład butelki i pojemniki, stanowiły niemal 38%. Eksport stanowił blisko połowę całkowitej produkcji. Jednak sektor zmaga się z problemem rosnącej ilości odpadów plastikowych, których wartość szacuje się na około 8 mld zł rocznie, co przekłada się na około 1,1 mln ton tworzyw sztucznych gromadzących się na wysypiskach lub poddawanych spaleniu. Pomimo tych trudności, sektor ten ma potencjał przekształcić wyzwania w szanse poprzez innowacyjne podejścia do recyklingu, rozwoju opakowań biodegradowalnych i promocji świadomej konsumpcji. Ważnym aspektem są nowe przepisy i regulacje prawne, które wspomagać mają zrównoważony rozwój oraz ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko.

Nadchodzące regulacje prawne a zrównoważony rozwój

Nadchodzące regulacje prawne kształtują jednak nowy krajobraz branży, zmuszając do zwrócenia uwagi na zrównoważony rozwój. Należą do nich między innymi: 

• Plastic Tax, czyli nowy podatek od plastiku jednorazowego użytku, mający na celu ograniczenie produkcji i konsumpcji trudnych do recyklingu produktów plastikowych. 
• Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta (ROP), zobowiązująca producentów do pokrywania kosztów związanych z recyklingiem odpadów z ich produktów.
• Wprowadzenie systemu kaucyjnego dla opakowań jednorazowego użytku, mające na celu zwiększenie odsetka selektywnie zbieranych i recyklingowanych odpadów opakowaniowych.
• Regulacja PPWR, skupiająca się na redukcji, ponownym użyciu i recyklingu opakowań, stawiająca przed branżą wyzwanie dostosowania produktów i procesów do nowych standardów.
• Porozumienie w sprawie ograniczenia ilości odpadów plastikowych z opakowań w UE Jest wstępne porozumienie UE w sprawie zakazu stosowania jednorazowych opakowań plastikowych, a planowany termin wejścia w życie zakazu to 2030 r.
• Innowacje – klucz do sukcesu w obliczu zmieniających się realiów

Innowacje – klucz do sukcesu w obliczu zmieniających się realiów

W obliczu tych wyzwań sektor musi skupić się na innowacjach, które umożliwią dostosowanie się do zmieniających się wymagań i oczekiwań. Rozwój nowych, bardziej ekologicznych materiałów, inwestycje w technologie recyklingu oraz implementacja systemów ponownego użycia opakowań mogą nie tylko zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko, ale również wzmocnić wizerunek firm jako liderów zrównoważonego rozwoju. Znaczącą rolę odgrywa także edukacja oraz współpraca wszystkich uczestników łańcucha wartości – od producentów po konsumentów – w budowaniu świadomości na temat korzyści płynących z recyklingu i odpowiedzialnej konsumpcji.

Szansa na przedefiniowanie roli Polski na rynku globalnym

Sektor opakowań plastikowych w Polsce stoi przed szeregiem wyzwań, które wymagają nie tylko adaptacji, ale również zaangażowania w innowacyjne i zrównoważone praktyki. Dynamiczne zmiany regulacyjne, rosnąca świadomość ekologiczna i nacisk na efektywność recyklingu stanowią impuls dla przedsiębiorstw do poszukiwania nowych rozwiązań i optymalizacji procesów, co może przyczynić się do wzmocnienia ich pozycji na rynku jako liderów innowacyjnych i ekologicznych praktyk. Rozwój opakowań biodegradowalnych czy w pełni recyklingowych, już teraz zyskują na znaczeniu, oferując alternatywy dla tradycyjnych tworzyw sztucznych. Dodatkowo, poprzez integrację nowoczesnych technologii, takich jak inteligentne opakowania, które mogą poprawić logistykę i trwałość produktów, branża ma szansę nie tylko na zwiększenie swojej efektywności, ale również na zbudowanie silniejszej relacji z konsumentami, kładącymi coraz większy nacisk na świadome wybory konsumenckie.

Adaptacja do zmian – klucz do sukcesu w nowej rzeczywistości

Równolegle, edukacja społeczna odgrywa kluczową rolę w zmianie percepcji i zachowań związanych z plastikiem. Informowanie konsumentów o korzyściach płynących z wyboru zrównoważonych opakowań oraz sposobach ich odpowiedniej segregacji i recyklingu może znacząco przyczynić się do zmniejszenia ilości odpadów. Współpraca z władzami lokalnymi i organizacjami pozarządowymi w zakresie kampanii edukacyjnych i systemów kaucyjnych może dodatkowo wspierać te działania.

Ostatecznie, polski sektor opakowań plastikowych stoi przed możliwością przedefiniowania swojej roli na rynku globalnym. Firmy mogą nie tylko dostosować się do nowych wymogów regulacyjnych, ale również aktywnie kształtować przyszłość branży. Wyzwania, które stoją przed sektorem, wymagają holistycznego podejścia i gotowości do zmian, ale oferują również szansę na wzmocnienie pozycji Polski jako lidera w produkcji zrównoważonych opakowań plastikowych.

Zachęcamy do przesłuchania całego podcastu: ”Tsunami zmian w opakowaniach z tworzyw sztucznych – co czeka biznes”, gdzie nasz ekspert Małgorzata Greszta rozwija jeszcze bardziej temat zrównoważonego podejścia do produkcji i wykorzystania opakowań plastikowych. Jak również dzieli się swoją praktyczną wiedzą i bogatym doświadczeniem zawodowym. Dzięki holistycznemu podejściu, skupiającemu się na innowacji, edukacji i współpracy, polski sektor opakowań plastikowych może skutecznie przeciwdziałać wyzwaniom i wykorzystać nadarzające się szanse, kształtując tym samym przyszłość branży w duchu zrównoważonego rozwoju.